آیا آدامس برای کودکان مضر است؟

کودکان به این مساله که آدامس تنها برای جویدن است نه قورت دادن آگاهی نداشته و بیشتر اوقات پس از آنکه مقداری آدامس جویدند و طعم و مزه اولیه آن از بین رفت آن را قورت می دهند!

کودکان عاشق جویدن آدامس هستند پس به جای محروم کردن آنها از خریدن آدامس میتوانیم نحوه خوردن آن رادر کودکان را مدیریت کنیم.

آیا آدامس برای کودکان مضر است؟

این روزها آدامسهایی در فروشگاهها فروخته می شود که نه تنها فاقد قند بوده بلکه فلورایدار هستند و حتی گاهی ضد پوسیدگی دندان! پس اولین گام  این است که به جای آدامسهای معمولی از انواع مذکور تهیه کنیم.

آدامسهای بدون قند یا به اصطلاح Suger free در اصل بدون قند یا شکر نیستند بلکه در تولید آنها از شیرین کننده های مصنوعی استفاده می شود. این شیرین کننده ها توسط باکتریهایی که سبب پوسیدگی دندان می شود تخمیر نشده بنابراین در دهان تولید اسید نمی کنند.

تاثیر برنامه های کارتونی روی رفتار کودکان

 امروزه، کانال های تلویزیونی وجود دارد که بدون توقف کارتون پخش میکنند. این تاثیرات مثبت و منفی بر رفتار کودکان دارد.

به طور کلی اغلب کودکان کارتون ها را 41 درصد برای سرگرمی 17 درصد برای یادگیری و 23 درصد برای عمل میبینند.

 نتایج نشان می دهد که کودکانانی که کارتون تماشا می کنند، سطح بالایی از مهارت های زبان و پیشرفت شناختی را نشان می دهند، اما برخی از کودکان  رفتارهای خشونت آمیز  با خواهر و برادر و دوستان خود نشان می دهند.

 بعضی از کودکان رفتارهای ضد اجتماعی نیز نشان می دهند، چرا که برای مدت طولانی در مقابل تلویزیون قرار دارند.

 کودکان از  کارتن  تقلید می کنند؛ و در زندگی واقعی خود بیش از حد خیال بافی می کنند (70٪).

 محتوای کارتون آنها را در دستیابی به ارزش های اخلاقی و اجتماعی نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

 آنها میبینند که دارای تمایز جنسیتی  با خواهر و برادر خوددارند.

 گاهی اوقات،  رفتارهای خشونت آمیز با خواهر و برادران خود را نشان می دهند و در واقع فکر می کنند بامزه هستند؛

 آنها اغلب رابطه تام و جری با همسالان و خواهر و برادران خود را تقلید می کنند و به نظر می رسد صحنه بسیار ناخوشایند است. 

 کارتونیست ها باید کاریکاتورهای طراحی محتاطانه داشته باشند،

پدر و مادر باید به رفتار کودکان ، فعالیت ها و محتوای کارتونی توجه کنند - که بخش جدایی ناپذیر زندگی آنها است - به طوری که ممکن است به آنها کمک کند در صورت نیاز به کمک

تغییر محتوا،  در زمان تماشای کارتون، ورزش در فضای باز، جلسه

مردم و سایر فعالیت های اجتماعی و غیره تعادل برقرار کنند.

دلیل درخواست کودکان برای شنیدن داستان تکراری

گفتن این جمله "مامان، بابا  لطفا کتاب رو دوباره برام بخونید"  یا بازم اون قصه رو برام تعریف می کنین؟ "برای یک کودک پیش دبستانی کاملاً  نرمال است .

اکثر بچه ها دوست دارند شب ها قبل از خواب براشون کتاب داستان بخونید یا به قصه ای که شما براش تعریف می کنید گوش بدن. اما آیا اینکه کودک  ما هرشب دوست دارد که یک قصه تکراری رو بارها و بارها گوش کنه طبیعی است؟

بله ،بچه ها عاشق یاد گرفتن  هستند و این یادگیری از طریق تکرار برای آنها ساده تر و بسیار خوشایندتراست.

هر تکرار  و در نتیجه آن یادگیری باعث ایجاد ارتباط تازه ای بین نورون های مغزی کودک شده و سبب تقویت فرآیند یادگیری در کودک می شود.

دلیل درخواست کودکان برای شنیدن داستان تکراری

 از طرفی کودکان دوست دارند پایان داستان رو بدونند. در واقع این کار به آنها احساس قدرت می دهد وچون خودشان خواندن بلد نیستند، بهترین کار  این است که داستان را به خاطر بسپارند. به همین دلیل هم  کودکان نیاز دارند تا داستان را چندین بار گوش دهند.

کودک شما بنا به دلایل شخصی به بعضی از کتاب ها علاقه دارد و شما ملزم هستید تا آن داستان ها را با دقت و توجه بیشتری برای کودک خود بخوانید. این بدین معناست که شما نباید هیچ کلمه ای را جا بیندازید و حتی نباید به این فکر کنید که از چند صفحه عبور کنید 

کودکان داستان را در ذهن خود تصویر سازی می کنند.

خواندن یک کتاب داستان تکراری برای 100 امین بار ممکن است شما را عصبی کند، مخصوصا این که  شما از همان ابتدا هم علاقه ای به آن نداشته باشید. 

اما فراموش نکنید که برای کودک شما شنیدن یک کتاب داستان تکراری نه تنها خسته کننده نیست بلکه بسیار هیجان انگیز است زیرا او بارها و بارها این داستان و قصه را شنیده حال به راحتی می تواند در ذهن خود تصویر سازی نماید در عین حال میداند که قرار است.

 چه جملات و کلمه هایی را مجددا بشنود و این همان اوج هیجانی است که از نظر شما خسته کننده و از نظر کودک بسیار هیجان انگیز است.

برای اینکه شما نیز از کتاب خواندن در کنار فرزندتان لذت ببرید یهتر است در پایان برخی جملاتی که می دانید در اثر شنیدن این داستان تکراری حفظ شده است مکث کوتاهی کنید تا او  خودش جمله را کامل کند یا قبل از ورق زدن از او بپرسید فکر میکنی صفحه بعد

 چه اتفاقی برای خرگوشه میفته؟ 

گفتن این جمله "مامان، بابا  لطفا کتاب رو دوباره برام بخونید"  یا بازم اون قصه رو برام تعریف می کنین؟ "برای یک کودک پیش دبستانی کاملاً  نرمال است .

اکثر بچه ها دوست دارند شب ها قبل از خواب براشون کتاب داستان بخونید یا به قصه ای که شما براش تعریف می کنید گوش بدن. اما آیا اینکه کودک  ما هرشب دوست دارد که یک قصه تکراری رو بارها و بارها گوش کنه طبیعی است؟

بله ،بچه ها عاشق یاد گرفتن  هستند و این یادگیری از طریق تکرار برای آنها ساده تر و بسیار خوشایندتراست.

هر تکرار  و در نتیجه آن یادگیری باعث ایجاد ارتباط تازه ای بین نورون های مغزی کودک شده و سبب تقویت فرآیند یادگیری در کودک می شود.

دلیل درخواست کودکان برای شنیدن داستان تکراری

 از طرفی کودکان دوست دارند پایان داستان رو بدونند. در واقع این کار به آنها احساس قدرت می دهد وچون خودشان خواندن بلد نیستند، بهترین کار  این است که داستان را به خاطر بسپارند. به همین دلیل هم  کودکان نیاز دارند تا داستان را چندین بار گوش دهند .

کودک شما بنا به دلایل شخصی به بعضی از کتاب ها علاقه دارد و شما ملزم هستید تا آن داستان ها را با دقت و توجه بیشتری برای کودک خود بخوانید. این بدین معناست که شما نباید هیچ کلمه ای را جا بیندازید و حتی نباید به این فکر کنید که از چند صفحه عبور کنید 

کودکان داستان را در ذهن خود تصویر سازی می کنند.

خواندن یک کتاب داستان تکراری برای 100 امین بار ممکن است شما را عصبی کند، مخصوصا این که  شما از همان ابتدا هم علاقه ای به آن نداشته باشید. 

اما فراموش نکنید که برای کودک شما شنیدن یک کتاب داستان تکراری نه تنها خسته کننده نیست بلکه بسیار هیجان انگیز است زیرا او بارها و بارها این داستان و قصه را شنیده حال به راحتی می تواند در ذهن خود تصویر سازی نماید در عین حال میداند که قرار است

 چه جملات و کلمه هایی را مجددا بشنود و این همان اوج هیجانی است که از نظر شما خسته کننده و از نظر کودک بسیار هیجان انگیز است.

برای اینکه شما نیز از کتاب خواندن در کنار فرزندتان لذت ببرید یهتر است در پایان برخی جملاتی که می دانید در اثر شنیدن این داستان تکراری حفظ شده است مکث کوتاهی کنید تا او  خودش جمله را کامل کند یا قبل از ورق زدن از او بپرسید فکر میکنی صفحه بعد

 چه اتفاقی برای خرگوشه میفته؟ 

آموزش درست غذا خوردن کودکان + نکات مهم

آموزش درست غذا خوردن کودکان + نکات مهم

هدف:وقتی کودک حباب در شیر درست می‌کند شاید حوصله‌اش سر رفته باشد، سیر شده باشد، غذا را دوست نداشته باشد یا فقط شیطانی کند.چطور به هدف برسید: یکی از مهم‌ترین اهداف شما ایجاد احساس مثبت نسبت به غذاست به همین دلیل بچه‌ها باید بتوانند سر میز سرگرم شوند.

فقط باید حواس‌تان باشد چه نوع سرگرمی‌هایی جزء ممنوعیت‌های خانوادگی است. زمانی که کودک بیش از حدی که اجازه دارد با غذا بازی می‌کند، وقت آن است که شما وارد عمل شوید و بگویید: «به نظر می‌رسه غذات رو تموم کردی و دیگه سیر شدی» و غذا را از جلویش بردارید.

لباس‌هایی که کثیف می‌شود

هدف: وقتی کودک مدام دست‌های کثیفش را با لباسش پاک می‌کند ممکن است این یک حرکت ناخودآگاه باشد. او به دنبال سریع‌ترین راه برای خلاص شدن از چربی غذاست.

فرزندتان در کنار میز غذا یک جنتلمن است

چطور به هدف برسید: می‌توانید با دادن جایزه شروع کنید. اگر پسرتان عاشق جمع کردن کارت ماشین است می‌توانید به او پیشنهاد دادن چند کارت را بدهید به شرط آنکه در طول خوردن غذا از آستین‌هایش استفاده نکند تا صورتش را تمیز کند. کار دیگری که می‌توانید انجام دهید دادن جایزه دستمال طلایی است.

می‌توانید آن را به فردی از اعضای خانواده بدهید که در طول هفته بدون تذکر در سر میز غذا بوده است. روش دیگری که احتمال دارد تاکنون امتحان نکرده باشید این است که هنگام خوردن غذا لباس آستین کوتاه به کودک بپوشانید.

به این ترتیب چیزی که همیشه با آن دهانش را پاک می‌کرد دیگر در دسترس نیست. اگر خواست دست‌هایش را با شلوارش پاک کند می‌توانید شلوارش را دربیاورید. به خاطر داشته باشید این کار را فقط در خانه و فقط تا زمانی که او یاد بگیرد از لباس‌هایش به عنوان دستمال استفاده نکند، انجام دهید.

 

جویدن با دهان باز

هدف: بچه‌ها علاقه خاصی به خوردن لقمه‌های بزرگ دارند که خب این به آن معناست که آنچه در حال جویدن آن هستند، کاملا مشخص می‌شود.چطور به هدف برسید: وقتی شما از یک قاشق بزرگ استفاده می‌کنید یا با چنگال بزرگ غذا را داخل دهان کودک می‌گذارید قبل از آنکه به دهان برسد

کلی مشکل ایجاد می‌کند.خب، چرا نصف آن را داخل بشقاب نمی‌ریزید؟ اگر برای این کار دیر شده به فرزندتان توضیح دهید که اگر با دهان پر صحبت کند چیزی نمی‌فهمید. به کودک هیجان‌زده‌تان اطمینان دهید که وقتی لقمه‌اش را خورد و قورت داد می‌تواند درباره موضوعی

که می‌خواست حرف بزند و شما سراپا گوش هستید. کار بامزه‌ای که می‌توانید انجام دهید این است که یک پیام خانوادگی برای کسی که دهانش پر است اما می‌خواهد مطلب مهمی را بگوید بگذارید تا بعد از خوردن غذا مطمئن باشد دیگر اعضای خانواده به صحبت او گوش خواهند کرد.

 

اصول رفتار با کودک یک تا سه سال

1- در صورتی که کودک مایل است با دست غذا بخورد، نباید جلویش را بگیرید. به طور مثال نباید به خیال خود، برای تقویت احساس استقلال، یک قاشق به دست کودک داده و با قاشق دیگر به او غذا بخورانید.

2- استفاده از قاشق برای کودک نوپا ضرورت دارد ولی ممکن است نیاز به کمک داشته باشد.

 

3- کودک نوپا نیاز به مکان نسبتاً خلوت برای غذا خوردن دارد، چون مدت تمرکز او کوتاه است یعنی صدای بلند رادیو، تلویزیون یا رفت و آمد خواهر و برادر یا مشاجره می تواند توجه او را ازخوردن غذا منحرف کند.

4- استراحت قبل از خوردن غذا و قرار دادن زمان ثابت برای صرف غذا اهمیت خاصی دارد.

5- اجرای برنامه ثابت نه غذای یکنواخت، سبب آرامش کودک می شود، یعنی بشقاب و قاشق همیشگی را استفاده کنید یا نحوه ی آماده کردن کودک برای غذا خوردن یکسان باشد.

6- اشتهای کودک مانند خلق و خوی او متغیر است. بهتر است روزی که کودک اشتهای کمتری دارد و غذای کمی می خورد، اصرار نکنید که حتماً غذای بشقابش را تمام کند.

7- قدرت تقلید کودک دراین سن زیاد است و رفتارهای اعضای خانواده ( خواهر- برادر یا والدین) را تقلید می کند لذا نباید افراد خانواده رفتار نامناسب در هنگام غذاخوردن داشته باشند.

8- کودک غذای گرم را دوست دارد. البته نباید خیلی داغ و یا سرد باشد.

9- کودک دوست دارد با غذا بازی کرده و ریخت و پاش کند، بنابر این نباید انتظار داشت کودک آداب غذا خوردن را رعایت کند.

10- کودک نوپا فقط 10-5 دقیقه حالت نشستن را تحمل می کند و به طور معمول قبل از اتمام غذا، سفره را ترک کرده و دوباره برمی گردد.

11- رنگ و ظاهر غذا توجه کودک را به خود جلب می کند و در نتیجه به طور طبیعی او غذا را دست کاری خواهد کرد.

اصول رفتار با کودک سه تا پنج ساله

1- باید کودک را با انواع غذاهای مختلف آشنا کنید. بهتر است غذای جدید را ابتدا خدتان بخورید تا الگویی برای کودک باشد و تمایل کودک برای خوردن آن غذا بیشتر شود.

2- نباید میان وعده ها آن قدر زیاد باشد که کودک نتواند غذای اصلی را بخورد. به خصوص در مصرف مواد قندی، شیرینی، شکلات و تنقلات کم ارزش نباید زیاده روی کنید چون باعث فساد دندان، سوء تغذیه و یا چاقی کودک خواهد شود. عادت دادن کودک به مصرف میوه به عنوان میان وعده بسیار خوب است.

3- تعیین یک برنامه مشخص در رابطه با غذاخوردن نشان دهنده ی ارزش ها و نگرش های خانواده است و باید با محبت و مهربانی آن ها را به کودک تفهیم کنید.

4- در صورتی که کودک تمایلی به خوردن غذای جدید نشان نداد، می توانید او را تشویق کنید که مقداری از آن را بچشد، بو بکشد وحتی لمس کند. این کار باعث می شود کودک بوسیله حواس بویایی، چشایی و بینایی غذا را بهتر درک کرده و پذیرش غذای جدید برای او راحت تر خواهد شد. البته بهتر است غذای جدید را زمانی که کودک کاملاً گرسنه است به او بدهید.

5- باید هنگام خوردن غذا محیط جالب و آرام باشد. امر و نهی کردن و استفاده از روش های تربیتی در حین صرف غذا مناسب نیست.

6- بی تحرکی، خواب ناکافی و بیماری می تواند موجب بی اشتهایی کودک و غذا نخوردن کودک شود.

7- برای تشویق کودک به غذا خوردن بهتر است از بشقاب و فنجان همیشگی استفاده کنید و غذا را به تکه های کوچک تقسیم کنید تا کودک به راحتی آن را بخورد.

8- باید به کودک اجازه دهید تا اگر غذای بیشتری می خواهد، بگوید.

9- برای تقویت جنبه استقلال کودک ، ریخت و پاش غذا بیشتر می شود ولی باید تحمل کنید.

10- با صحبت کردن با کودک خردسال در حین غذا خوردن، علاقه ی او را به صرف غذا بیشتر خواهد کنید.

11- کودک علاقه دارد غذاهای جدید را دست کاری کرده و سپس بخورد که رفتاری طبیعی است.

12- خوردن غذا با همسالان، برای کودکان جالب تر است.

گردآوری: مجله اینترنتی دلگرم

مراقبت های دوران نوزادی

نوزادی به 28 روز اول زندگی اطلاق می شود که به دلایل زیر حائز اهمیت می باشد: مراقبت نوزادی 

 دوران نوزادی به 28 روز اول تولد اطلاق می شود که به دلائل زیر حائز اهمیت میباشد :

1- بخش مهمی از مرگهای کودکان در سال اول زندگی مخصوصاّ در دوران نوزادی رخ می دهد .

2-  مقاومت بدن نوزاد در برابر سرماو گرما و میکروبهای بیماریزا کمتر از افراد بزرگسال است .

3-  نوزاد قادر به مراقبت از خود نیست و باید اورا از خطر بیماری حفظ کرد .

4-  چون پس از تولد ، محل زندگی نوزاد از داخل رحم مادر به دنیای بیرون تغییر پیدا می کند ، مدتی طول می کشد تا نوزاد به زندگی جدید خود عادت کند.

 ***مراقبتهای نوزاد بعد از تولد :

1- برای حفظ درجه حرارت بدن نوزاد باید درجه حرارت اتاق 25 تا 28 درجه و هوای اتاق تازه باشد .

2- در اتاقی که نوزاد نگهداری می شود ، باید با بستن در و پنجره از جریان سریع هوا یا کوران جلوگیری کرد.

3-  کهنه و ملافه های خیس را باید فوری عوض کرد .

4- نوزاد را نباید روی سطح سرد مثل ملافه یا ترازوی سرد گذاشت چون خیلی زود حرارت بدنش را از دست می دهد .( برای فهمیدن حرارت بدن نوزاد ، پاهای او را لمس می کنیم . سرد بودن پاهای نوزاد نشان می دهد که درجه حرارت بدن نوزاد پائین است .

5- داغ شدن بدن نوزاد نیز خطرناک است . نباید او را در معرض مستقیم خورشید از پشت شیشه ، کنار شوفاژ یا بخاری یا زیر کرسی گذاشت یا لباس زیاد از حد به او پوشاند.

6- نوزاد را باید بعد از 4 تا 6 ساعت پس از تولد حمام کرد ( بجز نوزادان کم وزن و بد حال ).بهتر است حمام کردن نوزاد حاقل سه روز یکبار باشد  . نکات لازم در مورد حمام کردن نوزاد به شرح ذیل میباشد :

-نباید نوزاد را با شکم پر حمام کرد .، نوزاد گرسنه هم به دلیل بی قراری از حمام کردن جلوگیری میکند .

-نوزاد را باید در اتا قی حمام کرد که گرم باشد و جریان تند هوا نداشته باشد .

         آبی که برای حمام نوزاد استفاده میشود باید سالم و ولرم باشد . برای امتحان کردن آب باید بجای دست از آرنج استفاده کرد .

–         7-بند ناف نوزاد می تواند محل ورود میکروب باشد ، هرگز نباید با وسایل آلوده ناف نوزاد را دستکاری کرد ، نباید بند ناف را پانسمان کرد ، اگر بند ناف قرمز شد یا ترشح خونی یا چرکی داشت باید نوزاد را فوری نزد پزشک برد .

–         8-برای کهنه کردن نوزاد از پارچه های با جنس نخی و کمی ضخیم استفاده شود ، کهنه را مرتب عوض کرده و با آب ولرم شسته و پس از خشک شدن لانها را اتو کرد .

–         9-در مواردی که نوزاد دچار سوختگی ادرار شده است اقدامات زیر لازم می باشد :

–         او را مرتب با آ‎ب ولرم شستشو دهید.

محل سوختگی را چرب کنید .

**زردی:

 ممکن است زردی  فقط در چشم نوزاد دیده شود  ویا علاوه بر چشم ، مخاط و پوست بدن نوزاد نیز زرد گردد . معمولا در اثر رسوب ماده رنگی  به نام بیلی روبین در قسمتهای مختلف بدن مانند چشم و پوست زردی ایجاد می شود .زردی نوزادان بر حسب زمان بروز آن علل مختلف دارد . برخی نوزادان در هفته اول پس از تولد ( بین روز دوم تا پنجم ) زرد می شوند  وزردی  آنها تا روز هفتم ادامه پیدا کرده و سپس کاهش می یابد  این نوع زردی طبیعی است و مشکلی برای نوزاد بوجود نمی آورد .

در این حالت تغذیه نوزاد با شیر مادر باید ادامه یافته  برای اطمینان ، نوزاد توسط پزشک یا کارکنان بهداشتی معاینه شود، ادامه تغذیه نوزاد با شیر مادر در این مواقع نیز لازم است .

–         نکته مهم : برای درمان  زردی نوزاد از دادن هر نوع ماده غذائی غیر از شیر مادر ( مانند آب قند ، ترنجبین ،شیر خشت )خودداری کنید .

*اگر زردی همراه با علائم زیر با شد خطرناک است :

·        زردی روز اول

·        در صورت منفی بودن گروه خون مادر و مثبت بودن گروه خون پدر .

·        اگر فرزند قبلی مادر در اثر زردی فوت کرده باشد یا دچار عقب ماندگی شده باشد .

·        اگر زردی شدید باشد ( کف دست و پا هم زرد شده باشد )اگر زردی نوزاد همراه با خوب شیر نخوردن ، تب و بیحالی باشد) خودداری نمائید .

**دفع مدفوع :

مدفوع نوزاد در 8 تا 24 ساعت اول تولد به صورت ماده  سیاه رنگ و چسبنده ای است که در برخی نوزادان ممکن است تا 5 روز بعد از تولد نیز ادامه یابد . این ماده را باید با پنبه خیس شده با آب گرم از مقعد و اطراف آن پاک کرد . دفع مدفوع نوزاد  در طی روزهای اول نظم خاصی ندارد و تا حدود زیادی بستگی به نحوه تغذیه نوزاد دارد . در تغذیه نوزاد با شیر مادر ، مدفوع نوزاد شل و به رنگ سبز قهوه ای شده  و گاهی دارای لخته های سفید شیر است . دفعات دفع مدفوع بستگی دارد به مقدار و دفعات شیری که نوزاد می خورد . در هفته های بعد ممکن است دفعات دفع مدفوع بیشتر شود به طوریکه نوزاد بعد از هر نوبت شیر خوردن ، مدفوع دفع کند . مدفوع نوزاد در حالت عادی شل ،‌زرد یا سبز  و بدون بو است .

*نکته مهم : چنانچه نوزاد تا 48 ساعت اول بعد از تولد دفع مدفوع نداشته باشد ، به پزشک مراجعه کنید.

 **تغذیه با شیر مادر :

مادر باید  نوزاد خود را بلا فاصله بعد از تولد به پستان خود بگذارد ، مگر اینکه وضع عمومی او یا نوزاد به عللی مساعد نباشد .

واکسیناسیون :

برای پیشگیری از بیماریهای خطرناکی مثل کزاز . سیاه سرفه  و … ایمن سازی نوزادان در بدو تولد بسیار حیاتی است .

تزریق ویتامین کا :

برای جلو گیری از خونریزی دوران نوزادی در بدو تولد به همه نوزادان ویتامین کا تزریق می شود .

مراقبت از نافنوزاد   

خشک شدن بند ناف نوزاد از همان روزهای اول و دوم شروع می شود . رنگ آن ابتدا زرد و سپس قهوه ای شده وبعد از یک تا دو هفته می افتد  در این مدت و قبل از افتادن بند ناف لازم است :

–                    بند ناف و محل اتصال آن به بدن نوزاد تمیز و خشک نگه داشته شود

–                    بند ناف در معرض هوا قرار گرفته و خشک شود .

–                    از گذاشتن هر گونه پوشش بر روی بند ناف خودداری شود.

–                    کهنه نوزاد زیر بند ناف بسته شود .

–                    از دست کاری و قرار دادن مواد آلوده بر روی بند ناف اجتناب گردد .  ضمناّ استفاده از الکل نیز توصیه نمیشود زیرا الکل ، خشک شدن و جدا شدن بند ناف را به تاّخیر میاندازد .گاهی در محل اتصال بند ناف به بدن نوزاد ، ترشح شیری رنگ و بی بو و یا یکی دو قطره خون خارج می شود که اهمیتی ندارد.

 **تجویز مولتی ویتامین یا ویتامین آ + د :

برای تاّ مین ویتامینهای مورد نیاز نوزاد از روز 15 تولد با نظر پزشک قطره آ+ د  تجویز می شود .

 *** رشد و نمو کودک :

** رشد :  افزایش اندازه و طول اندامهای بدن را گویند مثل :افزایش وزن ، افزایش قد ، افزایش دور سر ،طول بازوها ،طول باها و…

 

**تکامل : بیشرفت منظم در طول مسیری مداوم را گویند که در این مسیر کودک مهارتها و رفتارهای جدید تری یاد می گیرد ، بعبارت دیگر تغییر در عملکرد کودک را تکامل گویند ، مثل :

نشستن ،خندیدن، راه رفتن ، کنترل ادرار و مدفوع و دندان در آوردن .

 

***  اندازه گیری شاخصهای رشد :

 **نحوه اندازه گیری وزن در کودکان :

 اندازه گیری وزن بهترین شاخص رشد جسمی است ،اولین توزین باید بلافاصله بعد از تولد صورت گیرد . معمولاّ برای وزن کردن کودکان از سه نوع ترازو استفاده می شود .

–                    ترازوی ثابت یا رو میزی

–                    آویزی

–                    عقربه ای یا کفی

–                    در اندازه گیری وزن کودکان با ترازوی رو میزی  به نکات زیر باید توجه داشت :

–                    ترازو در روی میز و محل مطمئنی قرار داده شود .

–                    از مادر بخواهید لباسهای کودک را کم کند و چنانچه اتاق سرد باشد در بیرون آوردن لباسهای کودک باید احتیاط کرد چون ممکن است سرما بخورد .

–                    پارچه تمیز ونرم و یا کاغذ تمیزی را روی کفه ترازو قرار دهید و کودک را روی آن بخوابانید .

–                    از تعادل ترازو مطمئن شوید وزنه باید روی عدد صفر قرار گیرد ، اغلب ترازوها دگمه با پیچی دارند که با آن ترازو را تنظیم می کنند.

–                    کودک را به کمک مادر و به آهستگی و با احتیاط بر روی ترازو قرار دهید و از مادر بخواهید که کاملاّ نزدیک کودک ایستاده و با او مشغول صحبت شود چون نوزادان و اطفال تحرک زیادی دارند مواظب باشید که از روی ترازو به خارج پرت نشوید .

 

*توجه :

در این مرحله به منظور دقت در توزین کودک توجه داشته باشید که ترازو به محلی تکیه نداشته باشد و بهورز یا مادر برای ثابت نگه داشتن  کودک با دست به ترازو فشار نیاورند .

–                    با حرکت دادن وزن به طرف چپ و راست تعادل را بدست آورید . بعضی از ترازو های اطفال رومیزی عقربه ای هستند که عقربه در روی وزن کودک ثابت می ماند . بعد از متوقف شدن حرکات کودک وزن را بخوانید و یادداشت کنید.

–                    هنگام خواندن وزن ،پاها یا قسمتهای بدن طفل نباید به زمین یا محل دیگری بخورد .

–                    در پوشاندن لباس کودک به مادر کمک کنید .

–                    ترازو را برای استفاده بعدی آماده کنید و در بین دو وزن کردن میله مدرج را روی صفر قرار داده و ترازو را قفل کنید .

–                    *طرز کار با ترازوی آویزان :

–                    ترازو را از میله فلزی یا شاخه محکم درختی آویزان کنید .

–                    از مادر خواهش کنید لباسهای کودک را تا حد امکان کم نمائید .

–                    از مادر بخواهید کودک را در محل توزین بگذارد و یا خود این کار را انجام دهید .

–                    کودک را در حالیکه در شلوارک است از قلاب مخصوص آویزان کنید .

–                    وزن را بخوانید و یادداشت نمائید .

–                    طرز کار با ترازوی کفی یا عقربه ای :

–                    ترازو در محل صافی قرار گرفته باشد .

–                    عقربه روی نقطه مربوط به صفر باشد.

–                    -کاغذ و یا پارچه تمیزی را روی آن قرار دهید .

–                    کفش کودک را در آورید .

–                    موقع خواندن وزن کودک بطور مستقیم نگاه کنید تا وزن را درست بخوانید و سپس یادداشت کنید .

 

*توجه :

وزن طبیعی نوزاد بین 2500 تا 4500 گرم است و معمو لاّ در هفته اول کمی از وزن نوزاد کاسته میشود زیرا شیر کافی نمی خورد و از طرفی ادرار و مدفوع می کند و چنانچه نوزاد شیر کافی بخورد تا روز دهم به وزن  زمان تولد خود میرسد و بعد از آن مرتباّبه وزنش اضافه می شود . بطوریکه در 6 ماهگی به دو برابر وزن زمان تولد و در یکسالگی به 3 برابر و در 2 سالگی به 4 برابر وزن زمان تولد خود میرسد .

 

**نحوه اندازه گیری قد در کودکان :

در هر بار مراقبت از زمان تولد تا 6 سالگی باید  قد کودک را اندازه گیری نمائید . اندازه گیری قد کودکان را در حالت خوابیده یا در حال ایستاده میتوانید انجام دهید .

–                    الف- روش اندازه گیری قد در حال خوابیده :

–                    از مادر کودک بخواهید کلاه یا روسری کودک را باز کند و پتوی کودک را در آورد بطوریکه سر وکف پای کودک آزاد و مشخص باشد .

–                    طفل را در روی میز قد سنج بخوابانید بطوریکه سر طفل را با احتیاط به قطعه چوبی که روی صفر خط کش بطور عمود نصب شده است تکیه دهید .

–                    قسمت متحرک خط کش را حرکت دهید بطوریکه با کف پای طفل تماس پیدا کند .

–                    قد کودک را بخوا نید و یادداشت کنید .

اگر میز قد سنج در اختیار ندارید می توانید متر پارچه ای را روی میز معمولی که در کنار دیوار و محل مطمئنی قرار داده شده بچسبانید. بعد یک صفحه صاف را در قسمت بالای سر کودک و عمود بر قسمت بالای میز و مقابل عدد صفر قرار دهید و بعد از ثابت نگهداشتن کودک عددی را که پاشنه پای کودک در مقابل آن قرار گرفته است بخوانید.

ب-روش اندازه گیری قد در حال ایستاده :

در کودکان زیر 6 سال اندازه گیری قد در حالت خوابیده دقیق تر است ، اما در کودکانی که به راحتی و بدون کمک می ایستند می توان در حال ایستاده قد را اندازه گیر ی کرد.

اندازه گیری قد در این روش در حالی انجام می پذیرد که کودک ایستاده و پاشنه های  پا و سرین و قسمت فوقانی  پشت  وناحیه پس سری وی به دیوار و پاشنه ها بهم چسبیده و بازو ها بطور طبیعی در کنار بدن آویزان باشند ، در این حال می توانید از متری که به دیوار چسبانده شده استفاده کنید و یا با متر پارچه ای از فرق سر تا کف پای کودک را اندازه بگیرید .

اندازه طبیعی قد در نوزادان 55-44 سانتیمتر است و در پایان یکسالگی حدود 25 سانتیمتر به قد طفل اضافه می شود و در سال دوم 12 سانتیمتر و در سال  سوم 8-6 سانتیمتر به قد کودک اضافه میشود .

 **نحوه اندازه گیری دور سر :

به منظور بررسی رشد طبیعی دور سر لازم است که تا پایان 2 سالگی بطور مرتب در مراقبتها دور سر کودک اندازه گیری شود .

برای اندازه گیری دور سر کودک می توانید از متر پارچه ای استفاده نمائید بهتر است برای اندازه گیری دور سر طفل در حالت خوابیده به پشت باشد سپس مراحل زیر را انجام دهید :

از مادر بخواهید کلاه یا روسری کودک را در آورد .

دور سر کودک را بر جسته ترین نقطه پشت سر تا بر جسته ترین  نقطه روی پیشانی اندازه بگیرید ، بطوریکه متر در قسمت جلو روی برآ‎مدگی ابرو ها قرار گیرد . اندازه بدست آمده را بخوانید و یادداشت نمائید .

اندازه طبیعی دور سر در موقع تولد 37-35 سانتیمتر است در موقع معاینه نوزاد اگر اندازه دور سر بیش از حد معمول و یا کوچکتراز حد طبیعی بود ارجاع به پزشک لازم است .

تا پایان 3 ماهگی هر ماه 2 سانتیمتر و از 4 ماهگی تا پایان 6 ماهگی هر ماه 1 سانتیمتر و از 7 ماهگی تا پایان یکسالگی هر ماه نیم سانتیمتر به دور سر کودک اضافه میشود .

هر بار که کودک را مراقبت می کنید به افزایش دور او توجه کنید و در صورت اضافه شدن اندازه دور سر یا افزایش غیر طبیعی کودک را ارجاع فوری دهید .

 

***سیر تکامل فیزیکی کودک :

 **بدو تولد :

-قادر به مکیدن و بلعیدن می باشد .

 **یک ماهگی :

-تعقیب نور

–         عطسه و سرفه می کند .

–         ادرار و مدفوع می کند .

**دو ماهگی :

-لبخند زدن

– از خود صدا در آوردن

 

**سه ماهگی :

-وقتی او را روی شکم می گذارید می تواند سرش را نگه دارد .

-تعقیب دستهای شما با چشم خود .

-باز و بسته کردن دستهایش

 **چهار ماهگی :

-در پاسخ به خنده دیگران می خندد .

-با چشمها شیء متحرک را تعقیب می کند .

-دستها را بر روی سینه بهم می رساند .

-سر خود را به طرف صداها می چر خاند .

-دستش را برای گرفتن اشیاء دراز می کند .

 **شش ماهگی :

-شناخت مادر

-اشیاء را در دست خود نگه می دارد .

-ملاج خلفی بسته می شود .

 

**8 ماهگی :

-بررسی دستها واشیائی که در دست او قرار داده می شود .

-زمزمه میکند و یا با صدای بلند می خندد .

-گرفتن اشیاء

-بدون کمک می نشیند.

 

**9ماهگی :

-بین 1 تا 3 دندان دارد .

-دادن اشیاءاز یک دست به دست دیگر

-می خزد .

 

**12ماهگی:

-چهار دست و پا راه رفتن

-می ایستد.

-سعی میکند راه برود .

-در آمدن تمام دندانهای پیشین فک بالا .

 **12تا 18 ماهگی :

-به خوبی راه می رود .

-ادای چند کلمه ساده

 

**18تا 24 ماهگی :

-به خوبی راه رفته و حتی می دود .

-شروع به صحبت کردن نموده است .

-بسته شدن ملاج قدامی کودک

 **2تا 4 سالگی :

-به ازای هر سال 7 تا 8 سانتیمتر به قد کودک اضافه شده است .

-ادرار و مدفوع خود را خبر می کند .

-به خوبی حرف می زند .

-در بازی با همسالان شرکت می کند .

-نام خود را بطور کامل بیان می کند .

 

**4تا6 سالگی:

–                    قدش به 110 سانتیمتر  رسیده است .

–                    کنترل ادرار و مدفوع را دارد.

–                    علاقه به یادگیری

–                    شناخت چند رنگ اولیه

–                    برقراری تماس چشمی  در زمان صحبت کردن

         ***منحنی رشد  :

رشد هر کودک در مقابل عوارضی مثل بیماری و تغذیه بسیار حساس است . حساس ترین معیار رشد نیز وزن است با اندازه گیری وزن وپایش رشد هر کودک می توان سوء تغذیه و یا بیماریها را قبل از آنکه نشانه ها ی آن آشکار شود و یا عوارض بعدی روی سلامت کودک بگذارد کشف نمود .

در هر بار مراقبت که کودک را وزن می کنید باید وزن او را روی یک منحنی بنام منحنی رشد رسم کنید .

منحنی رشد هر کودک وسیله ای برای پایش رشد و سلامت کودک و پی بردن به وضعیت تغذیه او و آگاه شدن از بیماریها است .

منحنی رشد برای سالهای اول تا ششم زندگی کودک استفاده می شود و از محور های افقی و عمودی تشکیل شده است .

محور افقی نشان دهنده سن و محور عمودی بیانگر وزن کودک است . محور افقی به 6 قسمت مجزا تقسیم شده وهر قسمت برای یکسال از زندگی کودک در نظر گرفته شده  وهر قسمت به 12 ماه تقسیم شده است . برای استفاده صحیح از منحنی رشد شرط اساسی و اولیه وزن کردن صحیح و دوره ای کودک است و توزین صحیح به وجود ترازوئی دقیق و سالم وابسته است ،ترازو باید قبل از توزین هر کودک به دقت تنظیم شود . دقت در خواندن ترازو نیز اهمیت دارد .

کودکان باید در سال اول زندگی هر ماه یکبار ،در سال دوم هر دو ماه یکبار ، در سال سوم هر سه ماه یکبار و در سالهای بعد تا 6 سالگی هر 6 ماه یکبار وزن شوند . در شرایط مراقبت ویژه و یا بیماری کودک باید در فواصل مراقبت روتین نیز وزن شود و نقطه وزن کودک در هر بار مراقبت در حضور مادر روی منحنی رشد ثبت گردد.

در روی کارت رشد سه نمودار رسم شده است که از پائین به بالا به ترتیب نماینده صدک سوم ،صدک پنجاهم و صدک نود و هفتم است . به طور طبیعی منحنی رشد نیمی از کودکان یک جامعه در بالای صدک پنجاهم و نیم دیگر در پائین آن قرار می گیرد .

صدک سوم یعنی از هر 100 کودک 3 کودک در زیر آن قرار دارند .صدک نود و هفتم یعنی از هر100 کودک 97 کودک زیر آن و 3 کودک بالای آن قرار دارند .این کودکان یا خیلی ریز یا خیلی درشت هستند فاصله صدک سوم تا صدک نود و هفتم را حدود تغییر پذیر ی طبیعی می نامند

 

**نحوه رسم منحنی رشد :

پائین ستونهای محور افقی محل نوشتن تاریخ تولد و تکرار آن در فواصل ماهانه است به طوریکه باید در پائین خط عمودی صفر ( اولین خط عمودی سمت چپ )تاریخ تولد کودک به روز /ماه / سال نوشته شود و سپس در پائین خطوط عمودی بعدی تکرار شود .

چنانچه کودکی با وزن تولد 3 کیلو گرم در 27/11/84 متولد شده باشد ، وزن زمان تولد او بایستی در روی اولین خط عمودی سمت چپ منحنی و روی عدد 3 نقطه گذاری شود ، حال اگر اولین مراجعه کودکبعد از تولد در تاریخ 8/1/85 ووزن او 5/4 کیلو گرم باشد نقطه وزن کودک باید در مستطیل بین دو خط 27/12/84 و 27/1/85 (مستطیل دوم )قرار گیرد و چون اختلاف 27/12/84 تا 8/1/85 کمتر از 15 روز است نقطه مزبور باید در نیمه سمت چپ مستطیل گذاشته شود ، اگر این اختلاف بیش از 15 روز بود در نیمه راست قرار می گرفت .

بنابر این چنانچه کودک در نیمه اول ماه سن خود وزن شود نقطه در سمت چپ مستطیل مربوطه و اگر در نیمه دوم ماه سن خود وزن شد نقطه در سمت راست همان مستطیل ثبت میشود .

برای تفسیر منحنی رشد  کودکنقطه گذاری صحیح وزن کودکو اتصال این نقطه به نقطه های قبلی اهمیت دارد زیرا اتصال این نقاط به یکدیگر روند خطی رشد کودکرا بدست می دهد و تنها در این حال است که مقایسه آن با منحنیهای سه گانه موجود روی کارت رشد ،تفسیر منحنی و توضیح دادن آن به مادر را میسر میکند .

از آنجا که وقایع مهم زندگی کودک مثل مراحل مهم تکامل و نیز شروع غذای تکمیلی ، قطع شیر مادر ، بیماریها و تولد فرزند بعدی می تواند بر رشد او اثر گذارد ضرورت دارد که این حوادث به طور عمودی در ماه مربوط به سن کودک و در بالای منحنی رشد نوشته شود .

تفسیر منحنی رشد :

تمام این فعالیتها برای کمک به تفسیر منحنی رشد و سپس اقدام لازم بر اساس این تغییر است اگر فقط به رسم منحنی اکتفا شود و به مادر در این زمینه آموزش کافی داده نشود و کودکرها شود نه تنها هیچ کار مؤثری انجام نشده است بلکه در قبال سلامت فعلی و آتی کودک و جامعه مسوول و محکوم خواهیم بود.

 **در تفسیر منحنی رشد باید به چند نکته و اصل اساسی توجه داشت :

1- توزین کودکباید به طور صحیح و دوره ای انجام شود .

2- وزن اندازه گیری شده به طور دقیق در منحنی رشد ثبت شود .

3- سیر منحنی رشد بیش از محل آن اهمیت دارد .

4- منحنی رشد به درستی تفسیر شود و اقدامات لازم انجام گیرد و توصیه ها وآموزشهای لازم به مادر داده شود .

5-  هر کودک منحنی رشد مخصوص به خود دارد و مهم این است که منحنی رشد همیشه رو به بالا و موازی با سه خط سیر کند .

*سیر منحنی رشد ممکن است به یکی از سه طریق زیر باشد :

1- سیر صعودی : چنانچه منحنی رشد کودک حرکتی رو به بالا و به موازات یکی از منحنی های سه گانه موجود بر کارت رشد داشت ، رشد مطلوب و پذیرفتنی است ، البته اگر حرکت منحنی رو به بالا به نظر آید ولی شیب لازم را نداشته باشد (به موازات منحنیهای مرجع نباشد ) بهتر است کودک تحت مراقبت ویژه قرار گیرد .

2- سیر افقی : چنانچه منحنی رشد کودک افقی باشد هشدار دهنده است و بایستی کودک را مراقبت ویژه نمود .

چنانچه سن کودک زیر 6 ماه است اقدامات زیر را انجام دهید :

در مورد تغذیه با شیر مادر تاّ کید نموده و مادر را در زمینه تغذیه شیر خوارش راهنمائی کنید ودر جهت حل مشکلات مربوط به شیر دهی او را آموزش دهید و 15 روز بعد پیگیری کنید در صورت بهبود یافتن وضعیت رشد کودک مجدداّ آموزشهای لازم را به مادر بدهید و اگر با وجود شیر دهی موفق همچنان وزن کودک ثابت ماند و علائم دیگری مبنی بر بیماری یا سوء تغذیه نداشت به پزشک ارجاع دهید ولی چنانچه وزن کودک کاهش یافت و یا علائمی مبنی بر بیماری یا سوءتغذیه داشت اورا ارجاع فوری دهید .

چنانچه سن کودک بالای 6 ماه است اقدامات زیر را انجام دهید :

در مورد تغذیه با شیر مادر و غذای کمکی آموزشهای لازم را به مادر  بدهید و مجدداّ  15 روز بعد او را پیگیری کنید و اگر وضعیت رشد کودک بهبود یافت در مورد سایر مسائل مورد نیاز آموزشهای لازم را به مادر بدهید ولی چنانچه رشد کودک همچنان ثابت بود و یا کاهش داشت مطابق روش بالا اقدام نمائید .

3- سیر نزولی : حرکت رو به پائین منحنی رشد  کودکبسیار خطر ناک است در این صورت کودک نیاز به ارجاع فوری و کمکهای فوری درمانی و تغذیه ای دارد.

 ***کودکان نیازمند مراقبت ویژه :

1- کودکانی با وزن تولد کمتر از 2500 گرم

2- کودکانی که در فاصله دو توزین منحنی رشدشان موازی با منحنیهای مرجع نباشد و مرتباّ از ‍آن فاصله گیرد .

3- کودکانی که منحنی رشد افقی یا نزولی دارند .

4- تولد در فاصله کمتر از 2 سال از تولد قبلی

5- دو قلو یا چند قلو

6 - کودک دارای نوعی ناتوانی (مثل عقب ماندگی ذهنی ،بیماری قلبی ،شکاف کام و…)

7- قطع شیر مادر تا قبل از 6 ماهگی و تغذیه با شیر مصنوعی

8- تاّ خیر در تغذیه تکمیلی

توجه داشته باشید در  مراقبت ویژه باید فواصل مراقبت روتین را به نصف تقلیل داد ،این امر در کودکان ، در سال اول زندگی از اهمیت  ویژه برخور دار است و زمان مراجعات به 15 روز یکبار در ماه می رسد .

 ***نشانه های تاّ خیر رشد در سنین مختلف :

قبل از 6 ماهگی : اضافه نشدن وزن (حداقل 500 گرم در ماه )که بیشتر به علت محروم شدن کودک از شیر مادر رخ می دهد .توصیه های زیر مفید است :

-تغذیه انحصاری با شیر مادر

-مکیدن پستان در وضعیت صحیح و بطور مکرردر شبانه روز و به مدت نا محدود

-درمان فوری عفونتها

-پیشگیری از عفونتهای مکرر و در صورت ابتلا ، درمان سریع بیماری کودک

 ***اقدامات لازم در جهت بهبود رشد کودکان :

 **شیوه های مقوی و مغذی کردن غذای کودک 

منظور از مقوی کردن ، اضافه کردن برخی از مواد غذائی  به غذای کودکاست تا بتوان به ویژه در زمانی که کودکدچار تاّ خیر رشد شده است انرژی مورد نیاز کودکرا تاّ مین کند .

 *اضافه کردن موادی مانند روغن یا کره به غذای کودکباعث :

-افزایش انرژی موجود در غذا

-نرمی غذا و بلع راحت آن

-رساندن ویتامینهای محلول در چربی  به کودک میشود .

  منظور از مغذی کردن غذای کودک ، اضافه کردن موادی که علاوه بر انرژی ، پروتئین ، ویتامین و املاح آن را تاّ مین نماید بدین منظور توصیه می شود :

-حتی الا مکان مقداری گوشت به غذای کودک اضافه کنید .

-اضافه کردن نخود ،‌لوبیا و عدس که کاملا پخته و له شده باشد

-افزودن تخم مرغ به غذای کودک نیز میتواند پروتئین غذای کودک را بیشتر کند .

-استفاده از سبزیجات برگ سبز  و نارنجی رنگ  برای تهیه غذای کودک 

-استفاده از آرد غلات جوانه زده برای طبخ سوپ

-اضافه کردن عصاره استخوان قلم گوسفند یا گاو به غذای کودک 

 

***تغذیه با شیر مادر :

مزایای تغذیه با شیر مادر :

(1)   بهترین  و کاملترین غذا برای تمام شیر خوران

(2)  استریل بودن

(3) محافظت کودک در برابر بیماریها

(4) آماده و قابل دسترس

(5)  رایگان

(6)  ایجاد پیوند عاطفی میان مادر و کودک

(7) کمک به فاصله گذاری بین تولد ها

 

**چگونگی تغذیه با شیر مادر :

بهترین زمان برای شروع تغذیه 1 تا 2 ساعت بعد از زایمان است . شیر اولیه آغوز نام دارد و غلیظ و زرد رنگ بوده و مقدار پروتئین و چربی و برخی مواد غذائی آن بیشتر از شیری است که بعد از آن تولید میشودو باعث بالا رفتن ایمنی کودک در مقابل بیماریها می شود .

 

**نحوه صحیح شیر دهی :

در موقع شیر دادن کودکباید روبروی مادر و صورتش نزدیک پستان مادر قرار گیرد  وچانه او به پستان چسبیده و مادر پستان را طوری بگیرد که انگشت شست در بالا و 4 انگشت دیگر در زیر پستان قرار گیرد بطوریکه  نوک پستان و هاله اطراف براحتی در دهان شیر خوار قرار گیرد و مواظب باشد تا سوراخهای بینی کودکمسدود نگردد.

 

**نشانه های وضعیت درست شیر خوردن :

–                    بدن کودکروبروی مادر ودر تماس نزدیک با بدن اوست .

–                    سر کودکبطور مستقیم و در امتداد بدن اوست .

تنظیم خواب نوزادان با کمک موسیقی

نی‌نی سایت: نوزادانی که به دنیا می‌آیند احتیاج دارند تا مراحل رشد و تربیت خود را از همان ماه‌های نخست آغاز کنند. شاید نخستین موضوعی که مادران باید به فرزندان خود بیاموزند ساعات روز و شب و تنظیم خواب آنهاست. این مشکل بسیاری از مادران در ماه‌های نخست تولد کودک است؛ نوزادی که ساعات شب را بیدار است و مدام در حال گریه و بی‌قراری است و در ساعات روز نیز خواب منظمی ندارد.

در مورد این موضوع با محمد رضابیگی، روانشناس بالینی مشورت می‌کنیم و او توضیحاتی می‌دهد که در ادامه می‌خوانید؛

بچه‌ها تا قبل از 6 ماهگی در ابتدایی‌ترین مراحل ارتباط با محیط هستند. آنها تنها می‌توانند از طریق حواس پنجگانه خود آن هم به صورت محدود دنیا و پدیده‌های پیرامون خود را درک کنند. وقتی در این سن کودکان در ساعات خواب و بیداری دچار اختلال هستند یا نظم خواب آنها به هم ریخته و به اصطلاح جای روز و شب برای‌شان عوض شده است اولین کاری که والدین باید انجام دهند این است که به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنند چون در مواردی این موضوع به دلایل جسمی مربوط می‌شود. به عنوان مثال، پدیده‌هایی مانند رفلاکس معده که در نوزادان پدیده‌ای شایع است، می‌تواند باعث برهم خوردن خواب آرام او شود. دستگاه گوارشی نوزاد هنوز کامل نشده و به همین دلیل او در ساعاتی از شبانه‌روز دچار رفلاکس یا سوزش معده می‌شود که خواب او را مختل می‌کند.

اگر دلایل جسمی باعث این موضوع نباشند می‌توان به علت‌های دیگر اندیشید. مانند تنظیم ساعات خواب در طول دوران بارداری مادر یا عادات روحی و روانی و ژنتیکی که نوزاد به ارث برده است.

جالب است بدانید که برخی از کودکان در ماه‌های نخست تولد قدرت شنوایی بالایی دارند که تحقیقاتی به تازگی در این مورد صورت گرفته است. این کودکان نسبت به صداهای یکنواخت و تکراری مانند صدای کولر یا سشوار، جاروبرقی و نظایر آنها واکنش خوبی نشان می‌دهند. برای این دسته از کودکان حتی سی‌دی‌هایی از موسیقی بر پایه تکرار صدا تولید شده که در بازار به فروش می‌رسد و والدین یا پرستاران کودک از این محصولات برای خواب بهتر او استفاده می‌کنند.

غیر از این موارد توجه به برخی نکات می‌تواند باعث بهتر شدن روند خواب کودک و تنظیم زمان خواب و بیداری او شود.

1- فراهم کردن شرایط محیطی برای خواب کودک از جمله شرط‌های اولیه است. کم کردن نور، جای راحت و درجه حرارت مناسب برای کودک، دور بودن از صداهای بلند و شدید و... از جمله این شرایط هستند.

2-  استفاده از موسیقی‌های ملایم می‌تواند راهکار مناسبی برای به خواب رفتن کودک باشد. مخصوصا اینکه عادت به گوش دادن به موسیقی و ریلکس شدن و حتی به خواب رفتن با صدای موسیقی در دوران بارداری توسط مادر انجام شود تا به این شکل تبدیل به عادت برای نوزاد شود تا بعد از به دنیا آمدن نیز نسبت به صدای موسیقی واکنش مثبت نشان دهد.

3-  صدای مادر نیز از جمله صداهایی است که کودک نسبت به آن واکنش خوبی نشان می‌دهد. به علت اینکه کودک با صدای مادر آشناست شنیدن این صدا می‌تواند فضای امن و آرامی را برای او مهیا کند تا به خواب برود. بنابراین به مادران توصیه می‌کنیم که در کنار کودک خود باشند و برای او شعر یا داستان بخوانند تا به خواب برود.

عزت نفس کودک تان را تقویت کنید

عزت نفس از مهم‌ترین و اصلی ترین مسائل در زندگی هر فردی است که در زندگی کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع در تعریف عزت نفس در کودکان باید گفت: «هنگامی که کودکان هویت خود را می یابند، برای خصوصیات خود، ارزش منفی یا مثبت قائل می شوند.به‌طور کلی ارزیابی هایی که کودکان از خود دارند، عزت نفس آنان را تشکیل می دهد.»

در حقیقت، عزت نفس بر موفقیت های کودک در تمام زمینه‌ها تأثیر بسیاری دارد. مثلاً کودکانی که احساس خوبی درباره توانایی های خود دارند، معمولاً بهتر از کودکانیکه عزت نفس خوبی ندارند، درس می‌خوانند.

نکته مهم این است که والدین در میزان عزت نفس کودکان خود، تأثیر زیادی دارند.

برای تقویت عزت نفس کودکان می‌توانند چند راهکار ساده به‌کار برد.

1- رفتاری مهربان و ملایم داشته باشید و به کودکان خود محبت کنید. البته محبت شما نسبت به فرزندتان نباید بصورت سطحی ابراز شود.

2- به احساسات و نظرات فرزندتان توجه کنید: هنگامی که به شادی یا ناراحتی کودکتان توجهی نمی‌کنید و عکس العملی نشان نمی‌دهید، در واقع احساسات او را جدی نمی‌گیرید و او را مورد بی‌توجهی قرار می‌دهید و بدین ترتیب عزت نفس کودکتان را از بین خواهید برد و اگر چنانچه فرزند شما در مورد مسأله‌ای نظری می‌دهد، به حرف‌های وی توجه کنید.

3- به کودک خود احترام بگذارید. به این معنی که برای کودک خود ارزش قائل شوید و او را با الفاظ و صفات خوب و محترمانه صدا بزنید.

4- هرگز سعی نکنید کودک خود را مورد تحقیر و تمسخر قرار دهید. همچنین هرگز به دیگران اجازه ندهید که کودکتان را مورد تحقیر و تمسخر قرار دهند. حتی جملاتی مانند «تو هنوز یک بچه هستی» نیز می‌تواند سبب تحقیر کودک شود.

5- کودکتان را بیش از حد مورد حمایت قرار ندهید. اگر کودک خود را بیش از حد مورد حمایت و پشتیبانی قرار دهید، ممکن است احساس کند که فردی ضعیف است. سعی کنید بیش از حد آنها را به خود وابسته نکنید.

6- فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید. حتی وی را با فرزندان دیگرتان مورد مقایسه قرار ندهید. زیرا این کار، سبب می‌شود که فرزندتان عزت نفس خود را از دست بدهد.

7-  به حرف‌های کودک خود به دقت گوش کنید و به آنها جواب دهید. این رفتار نشانه احترام گذاشتن شما به فرزندتان است.

 

 افزایش عزت نفس

دادن مسئولیت به کودک متناسب با سن و توانایی اش سبب افزایش عزت نفس او می‌شود

8- از تنبیه و تهدید و خشونت فیزیکی بپرهیزید. تنبیه کردن کودک یا ضرب و شتم وی و تهدید کردن او، باعث می‌شود که کودک شما، عزت نفس خود را از دست بدهد. همچنین هرگز کودک خود را با موجودات خیالی مانند لولو نترسانید.

9-  تشویق و تحسین کردن و پاداش دادن را فراموش نکنید. سعی کنید هنگامی که کودکتان ، کار خوب و شایسته‌ای انجام می‌دهد، او را مورد تشویق و تحسین قرار دهید و همچنین می‌توانید به او پاداش یا هدیه بدهید.

10- از نصیحت بیش از حد و دستور دادن به فرزندتان خودداری کنید و هیچ گاه نظریات خویش را به کودکتان تحمیل نکنید. زیرا این موارد سبب کاهش عزت نفس فرزندتان خواهد شد.

11- به کودکتان مسئولیت بدهید. دادن مسئولیت به کودک در صورتی که متناسب با سن و توانایی وی باشد و بتواند از عهده آن بخوبی برآید، سبب افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس او می‌شود.

12- به توانایی‌ها و علایق فرزندان خود اهمیت دهید و در پرورش استعدادهای فرزندان کوشا باشید.

13- نظم و انضباط را در کودک خود پرورش دهید و تحمل وی را برای مواجه شدن با ناکامی های احتمالی افزایش دهید.

14-  به سرگرمی‌ها و تفریحات مناسب کودک خود اهمیت دهید.

15- حتماً نقاط قوت فرزندتان را به او یادآوری کنید. مثلاً اگر توانایی یا استعداد خاصی دارد، حتماً نقاط قوت و استعدادش را تحسین کنید بخصوص در جمع. هرگز نقاط ضعف فرزندتان را به شیوه ای که باعث آسیب و کاهش  اعتماد به نفسششود، بیان نکنید. سعی کنید نقاط ضعف او را بشناسید و در جهت اصلاح آن قدم بردارید.

16-  الگوی خوبی برای فرزندتان باشید. والدین برای افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس کودکشان باید الگوی خوبی برای او باشند.

17- در خانه مشاجره نکنید و توجه داشته باشید که مشاجرات در خانه در روحیه کودک شما تأثیر منفی بر جای می‌گذارد و سبب تضعیف عزت نفس وی خواهد شد.

 

منبع: روزنامه ایران

 

رویای شیرین در اتاق خواب مامان

آنقدر خسته هستید که نمی توانید واکنشی نشان بدهید و تا صبح کودکتان که پاهایش لای موهایتان فرورفته است را تحمل می‌کنید!

 

رویای شیرین در اتاق خواب مامان

کودک را به اتاق خوابش می‌برید. چراغ خوابش را روشن می‌کنید، کمی با هم حرف می‌زنید، کتاب می‌خوانید، به همه بهانه‌های کودک جواب می‌دهید، برایش آب می‌آورید. بالش‌اش را مرتب می‌کنید و بالاخره با کلنجار بسیار کودکتان می‌خوابد. هنوز مدت زیادی نگذشته است که در اتاق خودتان صدای پاهایش را می‌شنوید و در خواب و بیداری متوجه می‌شوید مثل همیشه او، خودش را به تخت خواب شما دعوت کرده است. آنقدر خسته هستید که نمی توانید واکنشی نشان بدهید و تا صبح کودکتان که پاهایش لای موهایتان فرورفته است را تحمل می‌کنید!

بسیاری از پدر و مادرها همین مشکل را با کودکان خردسال و حتی دبستانی شان دارند. در واقع بسیاری از پدر و مادرها بدون توجه به تنظیم عادت خواب نوزاد و با سهل‌انگاری درباره خواب کودک و به امید اینکه وقتی بزرگتر شود مشکلات خواب حل می‌شوند این بحران را ایجاد می‌کنند. کودک سه ساله تان به اتاق شما می‌آید و می‌گوید: «تشنمه»، «دلم برات تنگ شده»، «می‌شه امشب پیشت بخوابم؟»، «من می‌ترسم»، «تو اتاقم صدا میاد»، «من مریضم»، «خوابم نمی‌بره»، «من تو اتاقم تنهام»... واکنش شما در نیمه‌های شب وقتی غرق خواب هستید چه می‌تواند باشد جز اینکه او را به آغوش بگیرید و بخوابید؟

حالا باید در این شرایط چه کنید؟ چگونه می‌توانید به کودکتان بیاموزید بدون ترس و اضطراب در اتاق خواب خودش بخوابد و هر شب با بهانه‌های متفاوت به اتاق خواب شما نیاید؟

این نکات آموزشی به شما کمک می‌کنند تا به کودکتان یاد بدهید بدون ترس در اتاق خوابش بخوابد:

چیدمان اتاق خواب کودک را با سلیقه کودک و متناسب با سن و سالش طراحی کنید. از کودک برای چیدمان اتاق خواب کمک بگیرید. اجازه بدهید خودش مدل تخت خواب، پرده و فرش را انتخاب کند و یا محل قرار گرفتن تخت و اسباب بازی‌ها را تعیین کند. ممکن است بعضی از خواسته‌های کودک نامعقول یا غیرعادی باشند. مهم نیست که چیدمان اتاق از نظر شما خوب نباشد. حداقل برای مدت کوتاهی اجازه بدهید اتاق خواب کودکتان آنطوری باشد که خودش علاقه دارد. هدف اصلی شما باید این باشد که کودکتان عاشق اتاق خودش بشود و از ماندن در اتاق لذت ببرد.

به اندازه تخت خواب دقت کنید. بعضی از پدر و مادرها بدون توجه به نیاز کودک ، او را در تخت خوابی بزرگ یا بسیار کوچک قرار می‌دهند. شاید بعضی از کودکان از داشتن تخت خواب بزرگ لذت ببرند. اما ممکن است تخت خواب بزرگ، کودک را بترساند. مناسب ترین تخت خواب برای کودکان خردسال و دبستانی، تختی است مابین تخت نوزادی و تخت نوجوان. تخت خواب‌های کودکان معمولا طراحی‌های متفاوتی مثل ماشین یا قصر دارند. مطمئن شوید که تخت خواب کودک راحت باشد. تشک مناسبی دارد و کودک دوستش داشته باشد.

عادت‌های خواب جالب بسازید. نیازی نیست که عادت‌های خواب خیلی خاص و جزیی باشند اما باید برای کودک جالب و دوست داشتنی باشند. کودکتان باید مشتاق انجام دادن آنها باشد و شب‌هایش خاطره‌انگیز و متفاوت باشند. مثلا ممکن است خواندن یک کتاب مورد علاقه در محل خاصی از اتاق خواب برای کودکتان بسیار جالب باشد یا دوش گرفتن، گوش کردن به یک موزیک و خوردن یک خوراکی موردعلاقه و سپس مسواک زدن به همراه آواز خواندن، دعا کردن، حرف زدن درباره اتفاقات روزانه و آداب بوسیدن و به آغوش گرفتن همگی می‌توانند بخشی از عادات خواب کودک شما باشند. حتما آداب خوابیدن را رعایت کنید زیرا این آداب برای کودکتان قوانین نانوشته‌ای خواهند بود که هم او را برای یک خواب آرام و بدون ترس آماده می‌کند و هم او را کودکی قانونمدار می‌کند.

به طور معمول یک دوش آب گرم، کودک را برای خواب آرام آماده می‌کند. اما اگر احساس می‌کنید بعد از دوش گرفتن کودکتان پرانرژی و هشیار می‌شود این عادت خاص را کنار بگذارید.

در اتاق خواب کودک نخوابید و اگر کنارش دراز می‌کشید بعد از مدت کوتاهی بلند شوید. کودک نباید تصور کند که همیشه یک نفر باید در کنار او خوابیده باشد. یکی از دلایل ترس‌های شبانه کودکان این است که آنها ابتدا در آغوش پدر یا مادر به خواب می‌روند اما بعد در خواب احساس می‌کنند تنها مانده‌اند.

برای کودک قانون تعیین کنید و انتظارات معقول داشته باشید. به او بگویید «امشب تو اتاقت می‌خوابی و هیچ عذر و بهانه‌ای قبول نیست». این روش بسیار کمک کننده است. مثلا یادآوری کنید که او دیگر به مهد کودک می‌رود و شما از او توقع دارید تا هر شب در اتاق خوابش بخوابد زیرا همه کودکان در این سن از پدر و مادر شان جدا می‌شوند و تنهایی می‌خوابند. بگویید برای یک کودک چهار ساله این یک امتیاز خاصه که خودش تنهایی بخوابه و حالا که اینقدر بزرگ شدی می‌تونی به یکی از عروسکات اجازه بدی تا کنارت بخوابه و تو مراقبش باشی.

در برابر گریه و زاری کودک تسلیم نشوید. اگر کودکتان گریه یا التماس کند و شما هم تسلیم شوید او برنده می‌شود. به او بگویید شما برای بوسیدن، به آغوش گرفتن و بحث و خواهش تمنای بیشتر بی‌حوصله و خسته هستید. اگر کودکتان به اتاقش بر نگشت بدون بحث او را به اتاقش ببرید. ضعف نشان ندهید و تسلیم نشوید. مطمئن باشید هر بار که تسلیم شوید او را برای حربه‌های بعدی آماده می‌کنید.

حتی اگر خسته هستید و یا غرق خوابید، بلند شوید و کودک را به اتاق خودش بازگردانید. قانون را یادآوری کنید«تو باید تو اتاق خودت بخوابی». باید به خودتان، همسرتان و کودک کمی سختی بدهید. اگر چند شب روی قواعد خواب پافشاری کنید خواهید دید کودکتان چگونه برای خوابیدن استقلال پیدا می‌کند.

جذابیت و آرامش  برای اتاق خواب کودک فراهم کنید

ـ می‌توانید یک ماهی قرمز در اتاق کودک  بگذارید و به او تلقین کنید در اتاقش تنها نیست.

ـ یک عروسک خرسی «مامان» یا «بابا» تهیه کنید و به او بگویید آنها مراقبش هستند.

ـ پتو و ملحفه‌های زیبا تهیه کنید. اجازه بدهید کودک خودش پتویش را انتخاب کند.

ـ برای شروع یک هدیه در نظر بگیرید. مثلا برایش یک مسواک جدید بخرید. اگر او توانست یک شب را تنها در اتاقش بخوابد صبح روز بعد یک جایزه کوچک به او بدهید.

ـ یک مهمانی خواب برگزار کنید. به اتاق خواب کودک بروید و در اتاقش قبل از خواب همگی یک خوراکی خوشمزه بخورید یا باهم آواز بخوانید. اجازه بدهید تا کودک  در شب با اتاقش آشنا شود.

ـ حتما قبل از خواب کودک را کمی به آغوش بگیرید و با جملات مثبت و تأکیدی آرامش کنید. ترس‌ها را از کودک دور کنید و یادآوری کنید که پدر و مادرش مراقب و محافظ او هستند و شب‌ها به اندازه روزها خوب و آرامش بخش هستند.

 

نکات بیشتر

**ریشه ترس‌ها و نگرانی‌های کودک از تنها خوابیدن در اتاقش را جستجو کنید. از او بپرسید آیا از چیزی می‌ترسد؟چه احساسی در اتاق خوابش دارد؟ ترس کودکان از موجودات خیالی مثل هیولای شب می‌تواند یکی از دلایل ترس از تنها ماندن در اتاق خواب باشد. حتی کودکتان از تخیل آنچه در کتاب‌ها خوانده است، حیوانات جنگل مثل شیر و ببر و گرگ و شنیدن قصه‌های معمولی مثل شنگول و منگول و از دست دادن پدر و مادر دچار اضطراب شبانه و بدخوابی شود. همچنین سایه اشیا می‌توانند او را بترسانند. به همین دلیل شما باید دلایل ترس کودک از تاریکی و خواب را بفهمید و در گام بعدی ترس‌ها را از او دور کنید.

** به او بگویید که حیوانات جنگل هرگز نمی‌توانند وارد اتاق خوابش شوند. هیولا واقعی نیست و اگر فکر می‌کنید بعضی از قصه‌های خیالی می‌توانند برداشت غلطی برای کودکتان ایجاد کنند آنها را نخوانید.

شب‌ها قبل از خواب برای کودکتان شعر و ترانه بخوانید و یا اگر کودکتان قوه تخیل بالایی دارد و تحت تاثیر خیالاتش است از موجودات خیالی دوست داشتنی مثل ستاره یا پرنده و فرشته نگهبان حرف بزنید. آسمان پرستاره شب و نور ماه را نشانش بدهید و فانتزی‌های مثبت و خوب کودک را تقویت کنید و از غلبه خیر بر شر و پیروزی فرشته بر دیو داستان بگویید.

** اگر کودک از تاریکی شب می‌ترسد یک چراغ خواب روشن کنید و یک بار اشیا را در تاریکی نشانش بدهید تا او مطمئن شود در تاریکی اشیا تغییر نمی‌کنند یا چیزی کم یا اضافه نمی‌شود.

**یک رایحه خوش می‌تواند برای کودک آرامش بخش باشد. از اسپری‌های خوش بو کننده هوا یا عودهای خوشبو استفاده کنید.

**اگر کودکتان اسباب بازی خاصی دارد که دوستش ندارد و یا حتی از آن می‌ترسد، آن را کنار بگذارید. برای اینکه مطمئن شوید می‌توانید از کودک بپرسید از کدام اسباب بازی یا عروسکش می‌ترسد یا دوستش ندارد.

**یک لیوان آب در کنار تخت کودک بگذارید یکی از بهانه‌های کودک برای بیرون امدن از اتاق خواب تشنگی است.

** قبل از خواب کودک را به ستشویی ببرید تا با آرامش بخوابد.

** ممکن است در پروژه جداسازی، کودک دچار شب ادراری نیز بشود. هرگز با عتاب و تحقیر واکنش نشان ندهید و این شرایط را تحمل کنید. حتما از او بپرسید که چرا شب جایش را خیس کرده است.

**اگر کودکتان به مهدکودک می‌رود، می‌توانید برای تشویق بیشتر از مربی‌های مهد کودک کمک بگیرید. آنها معمولا می‌توانند با تشویق و آموزش کودک را ترغیب کنند تا برای استقلال خودش تلاش کند. یک هدیه کوچک و مورد علاقه تهیه کنید و بعد از اولین شب موفقیت آمیز در مهدکودک  و در حضور دوستانش به کودک هدیه بدهید. تاثیر این روش بی نظیر است.

**اگر ترس‌های کودک  اغراق آمیز و نامعقول است پیش از برنامه ریزی برای جدا سازی با کمک یک روان پزشک و روانکاو کودک ، ابتدا دلایل ترس را بشناسید و درمانش کنید.

**هرگز دو مورد خاص که می‌توانند برای کودک بحران ساز باشند را همزمان اجرا نکنید. مثلا اگر می‌خواهید کودک را از پوشک بگیرید یا وقتی او به تازگی به مهد یا مدرسه می‌رود نباید به فکر جداکردن اتاق خواب کودک باشید. ابتدا باید از آرامش روحی و حساسیت‌های عاطفی کودک مطمئن شوید و سپس قدم‌های بزرگ و تاثیرگذار را بردارید.

منبع : سلامت نیوز/تبیان

 

آنچه باید درباره مصرف پاستیل د‌‌ر کود‌‌کان بدانید؟

پاستیل برای کودکان

حتما باید‌‌‌ والد‌‌‌ین به این نکته توجه د‌‌‌اشته باشند‌‌‌که د‌‌‌ر ارتباط با کود‌‌‌کان بیش فعال وکود‌‌‌کانی که د‌‌‌ارای د‌‌‌یابت و اضافه وزن هستند‌‌‌ د‌‌‌رمورد‌‌‌ مصرف پاستیل و اینگونه خوراکی‌ها با پزشک مربوطه مشورت لازم را د‌‌‌اشته باشند‌‌‌.

نکات مهم درباره مصرف پاستیل د‌‌ر کود‌‌کان

امروزه د‌‌‌ر کنار انواع و اقسام تنقلات و خوراکی‌هایی که د‌‌‌ر فروشگاه‌ها و مغازه‌ها به چشم می‌خورد‌‌‌، پاستیل یکی از جذاب‌ترین آنها محسوب می‌شود‌‌‌. این خوراکی نرم و چسبند‌‌‌ه که د‌‌‌ر اشکال مختلف و با رنگ‌های گوناگون تهیه می‌شود‌‌‌ برای بچه‌ها بسیار د‌‌‌لچسب و پر‌طرفد‌‌‌ار است.

البته طبق باور عموم، خوراکی‌های ژله‌ای باعث ترمیم مواد‌‌‌ از د‌‌‌ست رفته مفاصل شد‌‌‌ه و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند‌‌‌. د‌‌‌ر حالی که بر اساس نظر متخصصان تغذیه، فقط ژلاتین به تنهایی می‌تواند‌‌‌ د‌‌‌ر تحکیم استخوان و غضروف‌سازی و ویتامین‌های مورد‌‌‌ نیاز بد‌‌‌ن موثر و برای سلامت پوست و مو و سایر بافت‌های بد‌‌‌ن مفید‌‌‌ باشد‌‌‌ اما این د‌‌‌لیل قابل قبولی نیست که انواع و اقسام ژله‌ها و پاستیل‌ها را به صرف اینکه خاصیت ژلاتینی د‌‌‌ارند‌‌‌، جایگزین مواد‌‌‌ مورد‌‌‌ نیاز بد‌‌‌ن کود‌‌‌کان کنیم.

چرا که نوع پروتئینی که د‌‌‌ر ژله و پاستیل‌ها وجود‌‌‌ د‌‌‌ارد‌‌‌ بسیار کمتر از پروتئین گوشت، شیر و تخم مرغ بود‌‌‌ه و فاقد‌‌‌ بسیاری از مواد‌‌‌ ضروری برای بد‌‌‌ن است. همچنین این نوع خوراکی‌ها نسبت به سایر پروتئین‌ها از ارزش غذایی پائینی برخورد‌‌‌ار بود‌‌‌ه، و منبع کافی و کاملی برای تامین کلسیم و سایر ریز‌مغذی‌های مورد‌‌‌ نیاز بد‌‌‌ن نیست بنابراین طبق نظر متخصصان تغذیه؛ نه تنها انواع پاستیل‌ها و ژله‌ها را نمی‌توان جایگزین د‌‌‌یگر مواد‌‌‌ غذایی کرد‌‌‌ بلکه باید‌‌‌ د‌‌‌ر مصرف آنها توسط کود‌‌‌کانمان حد‌‌‌ اعتد‌‌‌ال را رعایت نمود‌‌‌.

 

آنچه که لازم است از این خوراکی خوش آب و رنگ بد‌‌‌انید‌‌‌

پاستیل را هرگز د‌‌‌ر جای گرم نگهد‌‌‌اری نکنید‌‌‌ و د‌‌‌ر هنگام خرید‌‌‌ حتما د‌‌‌قت د‌‌‌اشته باشید‌‌‌ که د‌‌‌ر قفسه‌های د‌‌‌ور از تابش مستقیم نور آفتاب باشد‌‌‌. بعد‌‌‌ از خارج کرد‌‌‌ن پاستیل از بسته‌بند‌‌‌ی‌اش، آن را د‌‌‌ر یک ظرف د‌‌‌ر د‌‌‌ار نگهد‌‌‌اری کنید‌‌‌. زیرا حالت چسبند‌‌‌گی آن گرد‌‌‌ و غبار و آلود‌‌‌گی محیط را به خود‌‌‌ می‌گیرد‌‌‌. هرگز پاستیل‌های باز و فله‌ای را خرید‌‌‌اری نکنید‌‌‌. نه تنها اینگونه پاستیل‌ها بهد‌‌‌اشتی نبود‌‌‌ه و مورد‌‌‌ تایید‌‌‌ وزارت بهد‌‌‌اشت نیست.

به کود‌‌‌کان زیر د‌‌‌و سال پاستیل ند‌‌‌هید‌‌‌. زیرا این کود‌‌‌کان د‌‌‌ارای سیستم گوارشی و ایمنی ضعیف و حساسی هستند‌‌‌ که خورد‌‌‌ن این نوع خوراکی‌ها برایشان خطرناک است. ضمن آنکه شیر‌خواران تکه‌ای از پاستیل را با د‌‌‌ند‌‌‌ان جد‌‌‌ا کرد‌‌‌ه و با قورت د‌‌‌اد‌‌‌ن آن د‌‌‌ر د‌‌‌اخل نای، باعث خفگی آنان شود‌‌‌.

به جای خرید‌‌‌ن پاستیل‌هایی که رویشان را لایه‌ای از شکر پوشاند‌‌‌ه، انواع ساد‌‌‌ه و بد‌‌‌ون شکر آن را خرید‌‌‌اری کنید‌‌‌. به فرزند‌‌‌تان یاد‌‌‌آوری کنید‌‌‌ که بعد‌‌‌ از خورد‌‌‌ن پاستیل حتما د‌‌‌ند‌‌‌ان‌هایش را مسواک کند‌‌‌. زیرا قند‌‌‌ موجود‌‌‌ د‌‌‌ر پاستیل سبب پوسید‌‌‌گی د‌‌‌ند‌‌‌ان‌ها می‌شود‌‌‌. د‌‌‌ر موقع د‌‌‌اد‌‌‌ن پاستیل به فرزند‌‌‌تان، مصرف تنقلات شیرین و د‌‌‌یگر مواد‌‌‌ قند‌‌‌ی را کاهش د‌‌‌هید‌‌‌. حتما باید‌‌‌ والد‌‌‌ین به این نکته توجه د‌‌‌اشته باشند‌‌‌که د‌‌‌ر ارتباط با کود‌‌‌کان بیش فعال وکود‌‌‌کانی که د‌‌‌ارای د‌‌‌یابت و اضافه وزن هستند‌‌‌ د‌‌‌رمورد‌‌‌ مصرف پاستیل و اینگونه خوراکی‌ها با پزشک مربوطه مشورت لازم را د‌‌‌اشته باشند‌‌‌.

 

پاستیل نباید‌‌‌ جایگزین وعد‌‌‌ه‌های غذایی شود‌‌‌

«سیمین واقفی» کارشناس تغذیه د‌‌‌ر این خصوص می‌گوید‌‌‌: «بطور کلی پاستیل و انواع ژله، ارزش غذایی بالایی ند‌‌‌ارند‌‌‌. بنابراین نباید‌‌‌ جایگزین وعد‌‌‌ه‌های غذایی شوند‌‌‌. چرا که معمولا این نوع خوراکی‌ها به عنوان د‌‌‌سر و میان وعد‌‌‌ه سرو می‌شوند‌‌‌ و مصرف آنها اگر د‌‌‌ر هفته یک تا د‌‌‌و بار و یا مورد‌‌‌ی باشد‌‌‌ مشکلی نیست اما اگر مصرفشان هر روزه باشد‌‌‌ و به عاد‌‌‌ت تبد‌‌‌یل شود‌‌‌ منجر به کم اشتهایی شد‌‌‌ه، و میل به غذا خورد‌‌‌ن را د‌‌‌ر کود‌‌‌کان کاهش می‌د‌‌‌هد‌‌‌.

حتی د‌‌‌ر پاره‌ای مواقع، باعث بروز حساسیت می‌شود‌‌‌. به شکلی که د‌‌‌ر برخی کود‌‌‌کان که زمینه آلرژی د‌‌‌ارند‌‌‌ این حساسیت بصورت خس‌خس سینه و یا کهیر د‌‌‌ید‌‌‌ه شد‌‌‌ه که لازم است د‌‌‌ر این زمینه د‌‌‌قت لازم به‌عمل آید‌‌‌. البته د‌‌‌ر صورت مصرف پاستیل برای کود‌‌‌کان ، بهتر است از پاستیل‌هایی استفاد‌‌‌ه شود‌‌‌ که د‌‌‌ارای ویتامین C و مولتی ویتامین هستند‌‌‌. از طرفی نسبت به تنقلات د‌‌‌یگر، وجود‌‌‌ شیرینی کمتر د‌‌‌ر این نوع پاستیل‌ها آن را تبد‌‌‌یل به یکی از سالم‌ترین خوراکی‌ها برای کود‌‌‌کان کرد‌‌‌ه است که به مراتب از د‌‌‌یگر خوراکی‌های پر نمک و یا بسیار شیرین، بهتر است.» این کارشناس تغذیه با اشاره به طعم‌د‌‌‌هند‌‌‌ه‌های مختلف د‌‌‌ر پاستیل‌ها گفت: «هیچ فرقی بین پاستیل‌های نوشابه‌ای و میوه‌ای وجود‌‌‌ ند‌‌‌ارد‌‌‌ و فقط اسانس استفاد‌‌‌ه شد‌‌‌ه د‌‌‌ر آنها با هم تفاوت د‌‌‌ارد‌‌‌. همچنین رنگ، وضوح و شفافیت و نیز تست‌های میکروبی از معیار‌های قابل قبول د‌‌‌ر ارزیابی یک پاستیل خوب محسوب می‌شود‌‌‌.»

 

با خلاقیت ارزش تغذیه‌ای خوراکی‌های ژله‌ای را بالا ببرید‌‌‌

اگر فرزند‌‌‌ بد‌‌‌ غذایی د‌‌‌ارید‌‌‌ که فقط میل به خورد‌‌‌ن اینگونه تنقلات د‌‌‌ارد‌‌‌ هرگز خوراکی‌های ژله‌ای و پاستیل‌ها را جایگزین وعد‌‌‌ه غذای اصلی او نکنید‌‌‌. ولی برای بالا برد‌‌‌ن ارزش تغذیه‌ای ژله‌هایی که فرزند‌‌‌تان د‌‌‌وست د‌‌‌ارد‌‌‌، بهتر است انواع میوه‌های د‌‌‌لخواه را قبل از بستن ژله به آن اضافه کنید‌‌‌. اما کیوی، آناناس، انجیر و انبه را د‌‌‌ر ژله به کار نبرید‌‌‌ زیرا باعث آب اند‌‌‌اختن ژله می‌شود‌‌‌ و از بستن آن جلوگیری می‌کند‌‌‌. مرکبات مثل پرتقال و نارنگی هم باید‌‌‌ با پوست نازک رویی‌شان به ژله‌ها اضافه شوند‌‌‌ تا آب نیند‌‌‌ازند‌‌‌.

د‌‌‌ر بعضی مواقع د‌‌‌ید‌‌‌ه می‌شود‌‌‌ که برای زیبایی ظرف ژله، انواعی از پاستیل‌ها را روی ژله‌های نیمه بسته قرار می‌د‌‌‌هند‌‌‌ که این کار باعث آب شد‌‌‌ن سطح زیرین پاستیل و شل شد‌‌‌ن سطح رویی ژله شد‌‌‌ه که کود‌‌‌کان از خورد‌‌‌ن آن امتناع می‌کنند‌‌‌ د‌‌‌ر حالی که می‌توانید‌‌ یک لیوان بستنی وانیلی به پود‌‌‌ر ژله‌ای که د‌‌‌ر آب گرم حل شد‌‌‌ه است اضافه کنید‌‌‌ که به این ترتیب کالری و ارزش تغذیه‌ای ژله تا حد‌‌‌ زیاد‌‌‌ی بالا می‌رود‌‌‌.

 

نظارت والد‌‌‌ین مهم است

د‌‌‌کتر  عظیمی د‌‌‌ر این‌باره می‌گوید‌‌‌: «مصرف ژلاتین خالص، به همه افراد‌‌‌ حتی آنهایی که د‌‌‌ر رژیم غذایی به سر می‌برند‌‌‌ هم توصیه می‌شود‌‌‌ چون این ماد‌‌‌ه سرشار از پروتئین است و کالری زیاد‌‌‌ی ند‌‌‌ارد‌‌‌ اما وقتی با انواع رنگ‌ها، اسانس‌های طبیعی و مصنوعی و شکر مخلوط می‌شود‌‌‌، باید‌‌‌ د‌‌‌ر مصرف آن حد‌‌‌ اعتد‌‌‌ال رعایت شود‌‌‌ زیرا د‌‌‌ر فرایند‌‌‌ تولید‌‌‌ پاستیل، مقد‌‌‌اری شکر، رنگ و اسانس خوراکی استفاد‌‌‌ه می‌شود‌‌‌ که مصرف آن برای افراد‌‌‌ چاق مفید‌‌‌ نیست و کود‌‌‌کان زیر2 سال، بد‌‌‌لیل حساس بود‌‌‌ن سیستم گوارشی‌شان نباید‌‌‌ خوراکی‌های د‌‌‌ارای افزود‌‌‌نی را میل کنند‌‌‌ و نیز مصرف هر روزه آن هم برای کود‌‌‌کان بالای د‌‌‌و سال، مجاز نمی‌باشد‌‌‌.» این متخصص صنایع غذایی د‌‌‌ر اد‌‌‌امه می‌گوید‌‌‌: «بهر حال نظارت والد‌‌‌ین مهم‌ترین نقش را د‌‌‌ر چگونگی مصرف این نوع خوراکی‌ها د‌‌‌ارد‌‌‌. چرا که با منع مصرف زیاد‌‌‌ این گونه تنقلات د‌‌‌ر کود‌‌‌کان ، بویژه پیش از غذای اصلی می‌توان مانع بی اشتهایی کود‌‌‌کان شد‌‌‌.»

 د‌‌‌ر بسیاری مواقع وقتی والد‌‌‌ین اصرار فرزند‌‌‌ خود‌‌‌ را برای خورد‌‌‌ن بعضی خوراکی‌ها می‌بینند‌‌‌، برای آنکه سر و صد‌‌‌ای او را آرام کنند‌‌‌، بد‌‌‌ون د‌‌‌ر نظر گرفتن عواقب آن فورا به خواسته فرزند‌‌‌ خود‌‌‌ پاسخ مثبت می‌د‌‌‌هند‌‌‌ بطوری که بعضی از بچه‌ها هر روز عاد‌‌‌ت به خورد‌‌‌ن چیپس و یا پفک د‌‌‌ارند‌‌‌. برخی د‌‌‌یگر انواعی از اسنک‌ها را د‌‌‌وست د‌‌‌ارند‌‌‌ و اما عد‌‌‌ه‌ای د‌‌‌یگر، شیرینی‌جات و مواد‌‌‌ قند‌‌‌ی مورد‌‌‌ علاقه آنان است و نیز د‌‌‌ر میهمانی‌ها فورا سراغ ژله‌ها و خوراکی‌هایی از این د‌‌‌ست می‌روند‌‌‌.

به جای «اعمال خشونت» با بچه ها «گفتمان» کنید

کودک در سه سالگی، نسبت به دوسالگی خود، خودخواهی کمتری دارد و همچنین به شما وابستگی کمتری نشان می دهد که نشانه ای قوی از احساس هویت خود پیدا کرده است.

به جای «اعمال خشونت» با بچه ها «گفتمان» کنید

در سه سالگی، نسبت به دوسالگی خود، خودخواهی کمتری دارد و همچنین به شما وابستگی کمتری نشان می دهد که نشانه ای قوی از احساس هویت خود و اعتماد به نفسی است که پیدا کرده است. حالا او تمایل زیادی به بازی با بچه های دیگر دارد و به جای بازی در حاشیه به طور فعال وارد بازی می شود.در این فرآیند، متوجه خواهدشد که هر کس مانند او فکر نمی کند و اینکه هر یک از همبازی های او، دارای صفات منحصر به فرد خود هستند.

بعضی بچه ها را جالب و تعدادی دیگر را فاقد جذابیت می بینند. همچنین او به بچه های به خصوص تمایل بیشتری نشان می دهد و شروع به طرح دوستی با آنها می کند. وقتی این دوستی به وجود آمد، کشف خواهدکرد که خود او نیز دارای خصوصیاتی است که آنها را شبیه هم نشان می دهد. درک این موضوع باعث افزایش اعتماد به نفس او خواهدشد.

خبرهای خوبی در مورد تکامل کودکتان در این سن داریم. چون او آگاهی بیشتری از احساس و اعمال دیگران پیدا می کند، یاد می گیرد که در بازی به جای رقابت، به تدریج به همکاری با آنان بپردازد. او خود را قانع می کند که هنگام بازی با گروه های کوچک، نوبت خود را رعایت کند و دیگران را نیز در بازی با اسباب بازی های خود شرکت دهد؛ کاری که همیشه آن را رعایت نمی کرده است.

 

تکامل اجتماعی در کودک سه تا چهار سال

به جای قاپیدن، داد و فغان و جیغ زدن به خاطر یک اسباب بازی ، آن را مودبانه درخواست می کند. در نتیجه، شما در پیش روی خود کمتر شاهد رفتارهای مهاجمانه او خواهید بود و در بیشتر بازی ها او را آرام تر از قبل خواهید یافت. کودک سه ساله قادر است مشکلات پیش آمده را به جای مجادله، با راه حل های خودش به صورت گرفتن نوبت یا معاوضه اسباب بازی ها حل و فصل کند.

 به هر حال، به خصوص در شروع یافتن این راه حل ها، باید این نوع همکاری را مورد تایید و تشویق قرار دهید، برای مثال باید  به جای توسل به اعمال خشونت آمیز، «استفاده از گفتمان» را در برخورد با مشکلات پیشنهاد کنید. همچنین به او یادآور شوید وقتی دو کودک در بازی با یک اسباب بازی خود را سهیم می کنند، هر کدام باید در بازی با آن اسباب بازی ، سهمی مساوی داشته باشند. وقتی او و کودکی دیگر، بر سر تصاحب یک اسباب بازی دچار اختلاف می شوند، راه حل های ساده ای را پیش پای شان بگذارید. مثلا برای آنها نوبت تعیین کرده و برای نوبت اولین نفر، قرعه کشی کنید یا اسباب بازی یا بازی دیگری را پیشنهاد بدهید.

البته این تدبیر همیشه کارساز نیست ولی ارزش آن را دارد که امتحان کنید. همچنین برای بیان احساسات و آرزوهایش در جهت استفاده مناسب از کلمات کمکش کنید، اما این کار باید به شکلی صورت گیرد که موجب ناامیدی او نشود. بالاتر از همه به او نشان دهید که چگونه باید به صورت صلح آمیز از پس ناسازگاری ها برآید. اگر شما دارای خلق و خوی انفجارآمیزی هستید، سعی کنید واکنش هایتان را در حضور او کنترل کنید. در غیر این صورت وقتی تحت فشار قرار می گیرد، از روش شما تقلید خواهدکرد.

فرقی نمی کند چه شیوه ای به کار خواهید برد، به هر حال اوقاتی پیش خواهدآمد که عصبانیت یا درماندگی او به رفتارهای خشونت آمیز تبدیل می شود. وقتی این اتفاق روی می دهد، مراقب باشید آسیبی به دیگران وارد نکند و چنانچه به سرعت آرام نشد، او را از دیگر بچه ها دور کنید. درباره احساسی که پیدا کرده است با او صحبت کرده و مشخص کنید چرا تا این حد دچار عصبانیت شده است، بگذارید بداند که او را می فهمید و احساساتش را درک می کنید، اما این موضوع را برایش روشن کنید که حمله بدنی راه درستی برای بیان احساسات نیست.

به او یادآوری کنید که خود را جای کودک دیگر بگذارد و شرایط ایجادشده را از زاویه دید او نگاه و بعد راه های صلح آمیز دیگری را برای حل اختلاف خود پیدا کند. بالاخره وقتی فهمید آنچه را که انجام داده غلط بوده است، از او بخواهید که بعدا از کودک همبازی خود معذرت بخواهد ولی گفتن ساده «متاسفم» ممکن است به اصلاح رفتار کودکتان کمک نکند، بلکه باید دلیل معذرت خواهی را نیز درک کند. ممکن است بلافاصله به این درک نائل نشود ولی وقتی به سن چهارسالگی رسید، درک این معنی برایش ساده تر خواهدشد.

 

در حقیقت منافع طبیعی کودکان سه ساله، به آنها کمک خواهدکرد که جنگ و دعوا را به حداقل ممکن برسانند. آنها بیشتر وقت بازی خود را در فعالیت های تخیلی می گذرانند تا بازی هایی که متمرکز بر اسباب بازی یا شوخی با یکدیگر باشد. این موضوع باعث افزایش تمایل آنها به همکاری با یکدیگر می شود.

همان طور که احتمالا خود نیز قبلا شاهد بوده اید، کودک شما و همبازی های او با واگذار کردن نقش های مختلف به یکدیگر و بعد اجرای یک نمایش افسانه ای با استفاده از وسایل تخیلی یا لوازم خانه، بسیار لذت می برند. این نوع بازی ها به آنها کمک می کند تا مهارت های اجتماعی خود را، مثل رعایت نوبت، توجه به یکدیگر، ایجاد ارتباط و واکنش نسبت به اعمال یکدیگر توسعه دهند.

این بازیهای نمایشی به کودکان فرصت می دهد تا هر نقشی را که آرزو دارند مثل هرکول، سوپرمن یا مادرخوانده افسونگر بازی کنند. همچنین به آنها کمک می کند تا با مفاهیم اجتماعی پیچیده تری مثل قدرت، ثروت، رحم، قساوت و جنسیت آشنا شوند.

با تماشای نقش بازیگر، در جریان بازی های تخیلی کودکتان ، خواهید دید که این نوع بازی ها، به کودکان کمک می کنند تا به هویت جنسی خود نیز پی ببرند. مثلا وقتی در خانه بازی می کنند، با توجه به تفاوت هایی که بین خانواده خود و دنیای اطراف شان می بینند، پسرها به طور طبیعی نقش پدر و دخترها نقش مادر را برعهده می گیرند. در این سن، پسر شما نیز ممکن است شیفته پدر یا برادران بزرگ تر یا پسرهای همسایه شود، در حالی که دختران مجذوب مادر خود، خواهران بزرگ تر و سایر دختران می شود.

تحقیقات نشان داده است که مقدار اندکی از تفاوت های تکاملی و رفتاری که بین پسرها و دخترها وجود دارد، به طور بیولوژیک پایه ریزی می شوند. برای مثال به طور متوسط پسرهای پیش دبستانی تمایل بیشتری به پرخاشگری دارند، درحالی که دخترها معمولا اهل گفتمان هستند.

در هر حال در این سن بیشتر خصوصیات وابسته به جنس، بیش از هر چیزی تحت تاثیر فرهنگ خانواده و محیط شکل می گیرند. حتی اگر هر دوی والدین مسئولیت های خانوادگی را به طور مساوی تقسیم کنند با وجود این، کودک ، شاهد تفاوت نقش قراردادی زن و مرد در تلویزیون، فروشگاه ها، کتاب ها، تابلوهای تبلیغاتی خیابانی و خانواده دوستان و همسایگانش خواهدشد.

 

برای مثال، دختر شما، با دیدن آگهی های تبلیغاتی و نوع هدایایی که از طرف بستگان به صورت عروسک  برایش می آورند، برای بازی با عروسک مورد تشویق و ترغیب قرار می گیرد. در همین حال، اگرچه پسرها هم در سن نوپایی از این کار لذت می برند ولی به طور عموم برای بازی کردن با عروسک، مورد حمایت قرار نمی گیرند.در حالی که به بازی های خشن، جست و خیز و ورزش هدایت می شوند.

دختربچه هایی را که دوست دارند به بازی های پرسر و صدا بپردازند، دخترهای پسرنما خطاب می کنند، اما پسربچه هایی را که با این روش به بازی می پردازند بچه های محکم و جسور می شمارند. بنابراین جای تعجب ندارد که بچه ها این برچسب ها را بپذیرند و به تدریج، رفتارشان را متناسب با این باورها تغییر دهند. به این ترتیب، وقتی وارد کودکستان می شوند جنس آنان کاملا شناخته شده است.

بچه های این سن اغلب این فرآیند تعیین جنسیت را به عنوان یک اصل خواهندپذیرفت. دخترها اصرار بر پوشیدن لباس های دخترانه، استفاده از لاک ناخن و آرایش در مدرسه یا در مهمانی ها خواهندداشت. پسرها با غرور، گستاخی و جسور بودن، خود را به رخ می کشند و هر کجا می روند، وانمود می کنند که مسلح هستند.این رفتارها، احساس دختر یا پسربودن را تقویت می کند.

هویت کودکتان همچون دوران اولیه رشدش، در حال تکامل است، به رفتارهای و اعمال هر دو جنس گرایش دارد. به ندرت پیش می آید که لازم شود جلوی این نوع گرایش گرفته شود مگر وقتی که کودک در مقابل فرهنگ قوی و پذیرفته شده جامعه، مقاومت نشان دهد یا آن را رد کند. برای مثال، اگر پسرتان بخواهد، همه روزه لباس دخترانه بر تن کند، شما باید به آرامی وادارش کنید تا از روش متعارف پوشیدن لباس تبعیت کند. اگر باز هم بر ادامه کار خود اصرار کند، در این صورت باید موضوع را با پزشک او در میان بگذارید.

همچنین ممکن است فرزندتان بعضی از رفتارهای خاص مثل عشوه گری که بزرگسالان آنها را به عنوان رفتارهای جنسی می شناسند، تقلید کند. اگر رفتار او بسیار معنی دار و چشم گیر است، باید به خاطر این رفتار، توی ذوقش بزنید، البته در این سن چنین رفتاری به هیچ وجه دارای مفهوم رشد جنسی نیست، بلکه تنها تقلید بازی گونه گوشه ای از رفتار بزرگ ترهاست و بنابراین جای نگرانی نیست. در هر حال اگر تقلید او از رفتار جنسی بسیار آشکار یا به عبارت دیگر نشانه آن باشد که نکند مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته باشد، باید موضوع را با پزشک او در میان بگذارید.

 

منبع: ماهنامه پزشک شهر

WWW.STUDIORONAK.COM